Hieronder vindt u een overzicht van veelgestelde vragen over de asbestdakenkaart, maar ook vragen die voorkomen bij het verwijderen van asbest. Mocht u een vraag hebben die hier niet tussen vermeld staat kunt u contact opnemen.
Asbestdakenkaart
Werkwijze en techniek
Mijn dak bevat asbest, wat nu?
Blijkt uit de Asbestdakenkaart dat uw dak asbest bevat? Dan adviseren wij u door een gecertificeerd bedrijf te laten verifiëren of dit inderdaad het geval is en wat de vervolgstappen zijn. Maar weet u zeker dat uw dak geen asbest bevat, maar de platen wel op de bekende asbestgolfplaten lijken, doordat de bouwer dit zwart op wit op papier heeft geleverd, dan kunt u dit via het reactieformulier laten weten. Bij de toepassing van platen met NT (Nieuwe Technologie) – dit kunnen vlakke platen en golfplaten – zijn er nog geen platen gezien die asbest bevatten.
Hoe is deze Asbestdakenkaart gemaakt?
De Asbestdakenkaart is gemaakt door middel van een luchtopname in mei 2016. Hierbij is gebruik gemaakt van een speciale digitale, hyperspectrale camera, die hoge resolutie beelden heeft gemaakt waarmee gedetecteerd is welke objecten qua kleurspectrum in grote mate overeenkomen met het kleurspectrum van asbest. Deze beelden zijn vervolgens verwerkt tot een gebouwenkaart met de kleuren van rood (waarschijnlijk asbest) tot groen (waarschijnlijk asbestvrij).
Is de kaart geoptimaliseerd?
Ja. In de periode zomer 2016 t/m begin 2017 hebben specialisten van RoyalHaskoningDHV, Vigilance en de universiteiten Utrecht en Wageningen - samen met de provincie en de Drentse gemeenten - deze Asbestdakenkaart vastgesteld. Vervolgens is deze kaart geoptimaliseerd. Hierbij is onder andere gekeken naar het bouwjaar van gebouwen zoals opgenomen in de BAG. Op 1 juli 1993 werd de toepassing en verkoop van asbest in de bouw wettelijk verboden. Ook is gekeken naar de helling van dakdelen. Asbest(platen) werden voornamelijk aangebracht op hellende daken, waardoor de kans op asbest op volledig platte daken kleiner is. Platte daken zijn in het systeem als asbestvrij geclassificeerd, hoewel er dus wel platte asbestdaken in Drenthe zullen liggen. De kaart is in voorjaar 2018 visueel gecontroleerd en worden saneringsmeldingen vanaf dat moment verwerkt in de kaart. Visuele controles worden de komende jaren gecontinueerd omdat er nog steeds nieuwe meldingen van eigenaren komen die een asbestdak hebben, of situaties die via veldbezoek worden opgemerkt, of de controle van uitgevoerde saneringen.
Kan de kaart fouten bevatten?
Ja. De Asbestdakenkaart is grotendeels geautomatiseerd tot stand gekomen en daardoor niet 100 % betrouwbaar. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat een roodgekleurd dak (waarschijnlijk asbest), toch niet van asbest is. Dit kan het geval zijn bij daken met cementpannen of bij platte daken met grind. Ook kunnen daken groengekleurd zijn in de kaart (waarschijnlijk asbestvrij), terwijl ze toch voorzien zijn van asbestplaten. Dit kan veroorzaakt worden wanneer daken sterk begroeid zijn met mos of in de schaduw liggen waardoor ze niet opgemerkt zijn. Ook kan het zijn dat een dak in zijn geheel nog niet op de kaart is weergegeven. Het pand is dan (nog) niet opgenomen in de basisregistratie van de gemeente. Wanneer u een fout aantreft verzoeken wij u dit te melden, zodat wij de kaart kunnen actualiseren.
Mag deze kaart wel gepubliceerd worden vanuit privacyoverwegingen?
Uit een juridische check van de RUD Drenthe blijkt dat er vanuit privacyoverwegingen geen gronden zijn om deze kaart niet voor publiek toegankelijk te maken. De kaart levert milieu-informatie over asbestdaken. Voor een definitie van het begrip milieu-informatie verwijst de Wet openbaarheid bestuur (Wob) in artikel 1 onder g naar artikel 19.1a van de Wet milieubeheer (hierna: Wm). De definitie van het begrip milieu-informatie is een uitvloeisel van het Verdrag van Aarhus en de EU-richtlijn toegang tot milieu-informatie. In artikel 19.1a Wm staat een opsomming van verschillende informatie, neergelegd in documenten, die tot milieu-informatie wordt gerekend.
De privacywet AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) is van kracht per 25 mei 2018. De getoonde informatie op deze website (Asbestdakenkaart) bevat geen persoonlijke informatie of informatie die rechtstreeks herleid kan worden naar een persoon. Weliswaar wordt een adres getoond, maar dit is algemene informatie die via diverse openbare sites van de overheid (en ook van partijen zoals Google Maps) al vrij beschikbaar is.
De informatie over de toestand van de lucht en atmosfeer, het water, de bodem, het land, het landschap en de natuurgebieden behoort tot milieu-informatie. Ook behoort de informatie over de factoren die het milieu aantasten of naar alle waarschijnlijkheid kunnen aantasten tot milieu-informatie. Dit zijn onder andere stoffen of het vrijkomen van stoffen in het milieu die het milieu aantasten of kunnen aantasten. Dit is het geval bij asbestvezels. Door de toegepaste werkwijze via hyperspectrale luchtfoto’s is het mogelijk te lokaliseren waar hoge concentraties asbest aanwezig zijn. Op die plaatsen is het aannemelijk dat er asbestvezels zijn vrijgekomen of vrijkomen. Het is daarom te verdedigen dat er sprake is van milieu-informatie.
Voor het begrip document wordt aangesloten bij de definitie uit artikel 1 onder a van de Wob. Hierin wordt het begrip document omschreven als een schriftelijk stuk of ander materiaal dat gegevens bevat. Dit is een ruimere omschrijving dan de definitie uit het Verdrag van Aarhus dat document omschrijft als alle informatie in geschreven, auditieve, elektronische of enige andere materiële vorm.
De Wet hergebruik overheidsinformatie (Who) ligt in het verlengde van de Wob en gaat een stap verder. Het idee van de Who is er in gelegen dat alle openbare overheidsinformatie voor burgers en bedrijven in beginsel zo eenvoudig mogelijk beschikbaar moet zijn. Openbare overheidsinformatie kan, naast het doel waarvoor het door de overheid wordt verzameld, ook van waarde zijn voor burgers en bedrijven. Door de invoering van de Who is de overheid niet langer vrij in haar keuze te beslissen of openbare overheidsinformatie hergebruikt mag worden. Wanneer een verzoek om hergebruik wordt ingediend moet het verzoek worden ingewilligd. De Who is strikt en laat geen ruimte voor constructies om de informatie af te schermen. In casu is er geen sprake van een uitzonderingsgrond op grond van de Who. Deze website met daarop de asbestdaken voorziet hierin.
Wat heeft de inventarisatie opgeleverd?
Er is een beter beeld verkregen van de totale hoeveelheid daken met asbest in Drenthe. De inventarisatie geeft inzicht in waar de asbestdaken zich bevinden, maar ook de grootte van de asbestdaken. Inzicht in locatie en hoeveelheid asbestdaken is een belangrijke stap naar een oplossing. Op plekken waar veel asbestdaken in elkaars nabijheid liggen, kan bijvoorbeeld een collectieve aanpak opgezet worden via particuliere initiatieven.
Wat doen gemeenten en provincie met de kaart?
Met de inventarisatie helpt de provincie gemeenten op weg om een gerichte aanpak te maken. De inventarisatie geeft gemeenten een schat aan informatie over de hoeveelheid en spreiding van de asbestverdachte daken en helpt om sneller risicovolle situaties te herkennen. Daarnaast kan de voortgang van de saneringsopgave bijgehouden worden en is op eenvoudige wijze per gemeente inzichtelijk hoeveel locaties en vierkante meters er nog zijn op een bepaald moment.
Is de kaart af?
Nee. Het wordt de komende jaren een dynamische kaart. Langzamerhand zullen de rode asbestverdachte daken veranderen in blauw ten teken dat een asbestdak is gesaneerd. Ongeveer één keer per maand worden gesaneerde daken ingevoerd, maar worden ook daken gemuteerd die bijvoorbeeld ten onrechte als rood en dus als asbestverdacht zijn aangemerkt. Een groen dak kan uiteindelijk ook een rood dak worden, omdat een dak door bemossing, schaduw of door bomen aan het zicht onttrokken, toch asbestverdacht blijkt te zijn.
Mijn dak is groen, maar ik weet zeker dat ik een dak van asbest heb. Hoe zit dat nu. Hoef ik geen actie te ondernemen?
Als eigenaar behoort u te weten of u een dak van asbest hebt. Uw kennis of die van een asbestdeskundige gaat boven de kaart. De kaart is indicatief. Door de gebruikte techniek kan het resultaat beïnvloed worden door bijvoorbeeld schaduw of begroeiing van uw dak met mos. Maar ook door andere oorzaken kan een dak als groen zijn aangegeven, bijvoorbeeld omdat slechts een klein gedeelte van uw dak uit asbest bestaat. Met de gebruikte techniek zijn pixels gemeten. De mate van gemeten pixels afgezet tegen de oppervlakte van het dak kan dus een groen dak opleveren. Juridisch kunt u geen rechten ontlenen aan de kaart indien u denkt dat u met een groen dak geen asbestgolfplaten of asbestdakleien heeft en dus niet tot sanering overgaat.
Mijn dak wordt als oranje aangegeven en is daarmee verdacht? Wat betekent dit?
Dit betekent niet per definitie dat u een asbestdak heeft. Met de gebruikte techniek zijn pixels gemeten. De mate van gemeten pixels afgezet tegen de oppervlakte van het dak kan dus een oranje dak opleveren. De oranje daken worden de komende tijd via luchtfoto’s en Streetview nader bekeken. Daarna vindt toedeling plaats naar ‘waarschijnlijk asbest’ (rood) of naar ‘waarschijnlijk asbestvrij’ (groen). Indien u betere informatie kunt geven over het al dan niet asbesthoudend zijn van uw oranje dak(en), dan zien wij graag een reactie van via het reactieformulier van u tegemoet.
Mijn dak wordt als rood aangegeven en is daarmee ‘waarschijnlijk asbest’. Ik weet zeker dat ik geen asbestdak heb. Wat nu?
Bij een rood dak is het nog steeds mogelijk dat het dak geen asbest bevat. Nadat er vanaf 1994 geen asbestgolfplaten (of asbestdakleien) meer mochten worden toegepast zijn er nieuwe golfplaten op de markt gekomen. De kwaliteit van de eerste generatie nieuwe golfplaten is slecht. De platen verweren nog sneller dan de golfplaten met asbest. Daardoor is er sterke gelijkenis met asbestgolfplaten. Dit is alleen te onderscheiden als de platen ‘NT’ dragen. Dit is zichtbaar aan de onderkant van de platen. Ook het bouwjaar kan uitsluitsel bieden. Daarnaast is ons gebleken dat cementpannen (ook wel sneldekkers) veel gelijkenis vertonen met asbest golfplaten terwijl ze geen asbest bevatten. Als u zeker weet dat u een asbestvrij dak heeft, geef uw reactie dan door via het reactieformulier.
Is er een landelijk overzicht in welke gemeenten een inventarisatie is uitgevoerd?
Ja, daarvoor is de Landelijke Asbestdakenkaart ontwikkeld. Deze kaart toont in welke gemeente een inventarisatie is uitgevoerd. Het verschil met de Asbestdakenkaart Drenthe is dat in de landelijke kaart per gemeente ook het aantal asbestverdachte daken en het totaal aantal vierkante meters aan asbest daken is opgenomen. Deze cijfers zijn niet zichtbaar in de Drentse versie. De landelijke kaart gaat op termijn mogelijk doorverwijzen naar de provinciale asbestdakenkaart en informatie verschaffen over gesaneerde vierkante meters, het aantal gesaneerde locaties en het totaal aantal resterende locaties met een asbestdak.
De aanleiding om de landelijke kaart te ontwikkelen is de in oktober 2018 door de Tweede Kamer aangenomen motie waarin aan de Staatssecretaris is gevraagd om een landelijk overzicht te maken van het totaal aantal vierkante meters aan te saneren daken en dat te specificeren per gemeente. Zie: https://www.asbestversnelling.nl/landelijke-asbestdakenkaart/
Asbest
Informatie over asbest
Wat is asbest?
Asbest is een verzamelnaam voor zes in de natuur gevormde mineralen met een vezelstructuur. Asbest heeft lang bekend gestaan om een aantal goede eigenschappen: het is sterk, slijtvast, bestand tegen basen en hoge temperaturen. Bovendien was het goedkoop. In Nederland zijn veel toegepaste soorten: wit asbest (chrysotiel), blauw asbest (crocidoliet) en bruin asbest (amosiet).Asbest werd met of zonder een bindmiddel verwerkt tot een grote variatie aan producten. Dit deed men door het te combineren met een bindmiddel zoals cement, karton, lijm of gips. Soms zijn in één product twee of drie verschillende soorten asbest aanwezig. In de loop der tijd vindt door diverse invloeden aantasting van het bindmiddel plaats. Soms vergaat het bindmiddel helemaal.
Is asbest gevaarlijk voor de volksgezondheid?
Het gevaar van asbest schuilt in het inademen van losse vezels: asbestvezels in water en voedsel leveren, voor zover nu bekend, geen gevaar op voor de gezondheid. In de gewone buitenlucht bevinden zich altijd asbestvezels. Deze hoeveelheid is heel klein en het gezondheidsrisico daarvan is zeer gering. Wanneer de asbestvezels zijn gebonden in asbesthoudende platen kunnen ze niet worden ingeademd. Anders wordt het als asbestvezels wél uit een materiaal kunnen vrijkomen. Hierbij geldt dat het gedurende langere tijd inademen van veel vezels meer kans geeft op gezondheidsschade dan een korte of eenmalige blootstelling. Wanneer u denkt dat u in contact bent geweest met asbestvezels en u zich zorgen maakt over uw gezondheid of andere vragen heeft over asbest en gezondheid kunt u contact opnemen met GGD Drenthe.
Wet- en regelgeving
Is of wordt asbest verboden?
Al sinds 2010 wordt er in Den Haag gewerkt aan een asbestdakenverbod, een belangrijke basis voor de versnellingsaanpak asbestdakensanering. De Tweede Kamer is in het najaar van 2018 akkoord gegaan om per eind 2024 het verbod in te laten gaan. Op 4 juni 2019 heeft de Eerste Kamer het “Wetsvoorstel verwijdering asbest en asbesthoudende producten” verworpen. Dat betekent dat er voorlopig geen datum voor een definitief verbod op asbestdaken komt. Nu er (voorlopig) geen wettelijke plicht meer is om asbestdaken te saneren, gaat het vooral om de wil van dakeigenaren om te saneren. Op 2 maart 2020 heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat samen met enkele provincies, enkele gemeenten, brancheverenigingen, Milieu Centraal en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de Samenwerkingsverklaring aanpak asbestdaken ondertekend. Partijen gaan daarbij samenwerken om de al in gang gezette aanpak van saneringen van asbestdaken voort te zetten en waar mogelijk te intensiveren.
Wanneer moet ik mijn asbestdak saneren?
Het (voorlopig) ontbreken van een definitief verbod op asbestdaken betekent niet automatisch dat u als eigenaar nu kunt wachten met dakvervanging. Al dan niet verplicht saneren is afhankelijk van de urgentie. De urgentie is afhankelijk het type asbestdak, de staat van het dak en de toestand van het gebouw. Een verweerd of beschadigd dak kan al direct een gevaar opleveren voor de gezondheid en de gemeente kan (op basis van de Woningwet) een directe sanering afdwingen. Een gecertificeerd inventarisatiebedrijf of een gespecialiseerde medewerker van de omgevingsdienst (met eventueel een ondersteunende analyse door een laboratorium) kan hierover uitsluitsel geven.
Asbest verwijderen
Bevat mijn woning asbest?
Deze asbestverwachtingskaart geeft alleen een indicatie voor de aanwezigheid van asbest op uw dak. Asbest kan namelijk ook verwerkt zijn in isolatie onder de dakbedekking of in afvoerpijpen. Meer informatie hierover kunt u vinden op de website van Kenniscentrum Infomil van de Rijksoverheid. Een gecertificeerd inventarisatiebedrijf kan uitsluitsel geven over de exacte aanwezigheid op het dak of elders in uw woning.
Mag ik asbest als particulier zelf verwijderen?
Er zijn verwijderingswerkzaamheden voor asbesthoudende materialen die u als particulier onder bepaalde voorwaarden zelf mag uitvoeren. Deze werkzaamheden betreffen het (in zijn geheel) verwijderen van geschroefde, hechtgebonden asbesthoudende asbestplaten met een maximum van 35m2per kadastraal perceel en/of het verwijderen van asbesthoudende vloertegels en/of niet-gelijmde asbesthoudende vloerbedekking met een maximum van 35m2 per kadastraal perceel. U hebt geen asbestinventarisatie nodig als u het asbest zelf als particulier verwijdert. Als u de werkzaamheden door derden laat uitvoeren dan is een asbestinventariatierapport wel verplicht. Voor meer informatie over welke werkzaamheden u zelf mag uitvoeren, verwijzen we naar de website van Kenniscentrum Infomil van de Rijksoverheid.
Wie controleert of het asbest deskundig is verwijderd?
De toezichthouder(s) van de Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe voeren steekproefsgewijs controles uit.
Subsidies en leningen
Beschikbare subsidies
Kan ik subsidie krijgen voor asbestsanering?
Nee, op 1 november 2018 is het plafond voor de Subsidieregeling verwijderen asbestdaken bereikt. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelt geen nieuw budget meer beschikbaar voor deze subsidieregeling.